13.1. Opalenicka

Opalenica - 04.03.1986.

Ja na tle drezyny, którą z Panem Kamińskim zabrałem się do Dusznik.

Trzcianka Zachodnia 14.03.1987.

W niniejszym dziale postaram się przybliżyć czas kolejki gdy obchodziła swoje stu lecie w 23.10.1986 roku. Myślę, że wyczerpujący materiał fotograficzny, który stopniowo będę tu zamieszczał, pozwoli na wierne przedstawienie tamtych czasów.
Najbliższa Zbąszynka kolejka wąskotorowa była jednym z pierwszych miejsc, od których zaczynałem swoje wyprawy związane z bliższym poznawaniem naszej sieci kolejowej. Dotarłem tu wiosną 1985 roku, najpierw do Opalenicy, potem do Lwówka, Trzcianki i tak dalej. Do Dusznik Wlkp. jedyny planowy pociąg wyjeżdżał z Trzcianki wieczorem i rano wracał. Więc nie patrząc na duży mróz, dojechałem tu drezyną w marcu 1986 z zawiadowcą odcinka drogowego Panem Kamińskim. Dzięki tej wyprawie zdobiłem jedyne zdjęcia, przeznaczonej do całkowitego wyburzenia lokomotywowni, która była już opuszczona i czekała na ostateczną likwidację. Zdjęcia zrobiłem tylko parowozowni, ponieważ zamarzł mi pożyczony aparat PRACTICA, natomiast w drugim SMIENA skończył się jedyny film.
Do Lwówka dotarłem latem 1985 roku z mamą i pieskiem. Zawiadowcą był pan Górny, na pół etatu pracował tam poprzedni zawiadowca pan Loba. W 1986 roku okazjami jeździłem do Trzcianki i Dusznik Wlkp.. Teren kolejki był już dla mnie bardzo oswojonym i śmiało po nim się poruszałem. Następne wyjazdy do Lwówka to pociągi zorganizowane dla dzieci szkolnych z Opalenicy i w końcu oczekiwany 01,09.1986 r., podczas obchodów 100 rocznicy oddania do użytku pierwszego odcinka kolejki Opalenica-Trzcianka Zachodnia 23.10.1986 roku. Pociąg specjalny wyruszył rano w dniu 23.10.1986 roku, do Rudnik miałem okazję dojechać białą Wołgą, która przywiozła ekipę TV „Teleskop”. Dalsza trasa pociągu do Trzcianki i Dusznik Wlkp., gdzie zawiadowcą był Pan Drzymała. Z Dusznik Wlkp. przez Trzciankę do Lwówka Wlkp., skąd przez Trzciankę do Nowego Tomyśla, gdzie dotarliśmy późnym popołudniem. Potem już z nowo poznanymi kolegami, których zaprosiłem na poczęstunek droga do domu, część z nich odjechało o północy, jeden rano. Po obchodach rocznicy z kuzynem wybraliśmy się pieszo z Opalenicy w stronę Dusznik, dotarliśmy do Niegolewa, skąd „okazją” do stacji końcowej. Na stacji była tylko mieszkająca tam żona zawiadowcy Pani Drzymałowa, jej męża nie zastaliśmy. Potem autobusem do Buku i pociągiem w kierunku domu. Zimą 1986/87 już ostatnie razy tutaj jechałem, w kabinie lokomotywy Lxd2 dotarliśmy do Lwówka Wlkp.. W drodze powrotnej w Trzciance przesiedliśmy się do pociągu relacji Opalenica-Nowy Tomyśl Nowego, kierując w stronę domu. Ostatni raz odwiedziłem kolejkę w 1989 roku, po czym przyszedł czas na poznawanie innych miejsc, których jako młody miłośnik kolei, bardzo ciekaw stopniowo zacząłem docierać.

Niżej tekst o Kolejce Opalenickiej roku zawarty w książce “Wczoraj i dziś Powiatu nowotomyskiego 1938.
KRÓTKI RYS HISTORYCZNY POWSTANIA KOLEJKI OPALENICKIEJ
I JEJ ZNACZENIE DLA POWIATU NOWOTOMYSKIEGO

rok	transport osobowy	transport towarowy
1913	164.542	175.394 ton
1914	156.776	141.357 ton
1918	268.861	107.538 ton
1923	16.731	85.404 ton
1924	29.929	97.595 ton
1927	172.910	144.637 ton
1932	49.246	89.147 ton
1933	23.853	75.364 ton
1936	21.540	75.386 ton
1937	464	105.258 ton

Przytoczone powyżej cyfry wskazują przede wszystkim, jak poważną rolę odgrywa kolejka w życiu gospodarczym naszego powiatu, przewożąc tak znaczną ilość ładunków i osób.
Tutaj należy zaznaczyć, że w czasie powojennym po przejęciu kolejki od okupantów, stan zarówno taboru jak i nawierzchni był w znacznym stopniu zniszczony tak, że przez pewien czas kolejka nie mogła być czynną.
Po naprawie taboru i nawierzchni przeprowadzono reorganizację służby ruchu i stworzono nowy plan ruchu zgodny z przepisami polskimi.
Przewóz osób w miarę wprowadzania motorowych pojazdów, samochodów i autobusów ulega stale zmniejszeniu.
Szczególnie po otwarciu bezpośredniej komunikacji autobusowej do Poznania ze Lwówka i Nowego Tomyśla przez Opalenicę do Poznania, to też, jak widać z przytoczonego zestawienia, przewóz osób w 1927 roku wyniósł 172.910 i spadł do 21.764 w roku 1937; ograniczano się do lokalnego ruchu osobowego, który zasadniczo dla kolejki jest deficytowy.
To też całą swą egzystencję opiera kolejka na ruchu towarowym i to głównie na przewożeniu buraków cukrowych i wysłodków do i z cukrowni w Opalenicy.
W przewozach ładunków takich jak nawozy sztuczne, węgiel, płody rolne itp. w ciągu całego roku , kolejka przyczyniła się również w dużym stopniu do zaoszczędzenia inwentarza żywego koni i wozów w gospodarstwach rolnych.
Bardzo często każdy poszczególny obywatel – rolnik obliczając koszty przewozu ładunków kolejką nie Bierzę pod uwagę tych strat jakie powstają przy użyciu własnych środków przewozowych oraz tych strat czasu i pracy w rolnictwie, jakie ponosi przy przewożeniu ładunków własnymi środkami przewozowymi zamiast istniejącą kolejką.
To też im więcej przewozów będziemy uskuteczniać kolejką, tym więcej przyczynimy się do lepszej konserwacji dróg w powiecie i do ekonomiczniejszej i wydajniejszej pracy we własnych gospodarstwach, a więc przyczynimy się do podniesienia ekonomicznego i gospodarczego naszego powiatu.

Plan rozbudowy kolejki:

Lwówek – Lubosz. Długość 28 km. tor normalny 1435 w 1987. w 1989 planowano wąski 750 mm.
Lwówek – Chrośnica. Projekt z 1897 roku, zakładał tor normalny 1435 mm.
Duszniki – Sędziny projekt z 1902 roku, prześwit 750 mm.
Duszniki Tarnowo Podgórne. Projekt z lat 1935 – 38, prześwit 750 mm, około 33 km.
Sędziny – Ławica. Projekt z lat 1935 – 38, prześwit 750 mm, około 30 km.