Zmiany na przestrzeni lat 1870 – 1945. Ewolucja powstawania połączeń kolejowych w Zbąszynku, w wyniku utworzenia granicy polsko-niemieckiej w 1920 roku. Uwzględnienie tymczasowego połączenia magistrali Berlin – Warszawa, z Międzyrzeczem, przez specjalnie utworzoną tymczasową stację Kosieczyn.
Mapa topograficzna z 1898 roku, pokazuje, że na linii kolejowej Poznań – Rzepin prowadzi jeszcze szlak jednotorowy. Pomiędzy stacją Szczaniec a Zbąszyniem na wysokości, gdzie w 1923 roku rozpoczęto budowę Zbąszynka (8,3 kilometra od Szczańca i 5,4 kilometra od Zbąszynia), znajduje się droga prowadząca z Dąbrówki do Zbąszynka (dawniej do Kosieczyna), na której dopiero po rozpoczęciu prac związanych z budową Zbąszynka położono asfalt. Na nieczynnym dzisiaj torze, w odległości około 1 kilometra od szosy “dąbrowieckiej” w kierunku zachodnim, znajdowała się „mijanka” o długości około 1 kilometra, która funkcjonowała do 1898 roku, to jest do chwili położenia drugiego toru – tor dodatkowy był położony po stronie północnej. W odległości 600 metrów na wschód od szosy tuż przy torze, po północnej stronie, znajduje się budynek z czerwonej cegły istniejący już przed 1898 rokiem (linia kolejowa została wybudowana w dniu 26.06.1870 roku), który w początkowym okresie funkcjonowania jeszcze szlaku jednotorowego, spełniał rolę posterunku dróżniczego. W latach 1900 – 1920, czerwony budynek, przejął rolę posterunku “odstępowego”. Gdy w związku z powstałą nową granicą Polsko – Niemiecką, trzeba było w 1920 roku wybudować tor o długości 700 metrów, który główną linię łączył z przeciętym po strojne Polskiej pierwotnym połączeniem do Międzyrzecza, z pozostawioną resztą w kierunku Międzyrzecza, tworząc ostrym łukiem o długości około 700 metrów, oba prostopadłe położone względem siebie tory “berliński” z Międzyrzeckim. Warto wspomnieć, że opisywany budynek w latach 1870 – 1900 był drewniany, na co się składało mocno ograniczone fundusze pierwszego właściciela kolei Marchijsko Poznańskiej.
Do chwili, oddania do użytku stacji Zbąszynek a z nim odcinka toru o długości 3,2 km, łączącego nowo powstały dworzec, z pierwotnym torem, od strony Międzyrzecza, prowadzącym zaraz po jego oddaniu w dniu 01.06.1885 roku bezpośrednio ze Zbąszynia, stopniowo obierając kierunek północny do Dąbrówki, Międzyrzecza i dalej do Skwierzyny i Gorzowa. Odległość między Zbąszyniem a Dąbrówką wynosiła – 7,2 km. Kiedy w latach 1920 – 1930 kierunek z Międzyrzecza połączono ze Szczańcem, zapewniając swobodny dojazd do powiatu po zachodniej stronie nowopowstałej granicy, 100 metrów od czerwonego domku na zachód, utworzono przystanek osobowy o nazwie KOSIECZYN, który zapewniał komunikację kolejową pierwszym mieszkańcom nowo powstającego osiedla aż przez 7 lat, to jest do 30.04.1930 roku.
W rozkładzie jazdy z 1920 roku przystanek Kosieczyn nie jest jeszcze ujęty, gdyż wzmianka o Zbąszynku miała miejsce dopiero w 1923 roku, natomiast ruch pomiędzy Szczańcem a Dąbrówką, odbywał za pośrednictwem nowo powstałego odcinka toru z 1920 roku. Jeszcze w 1930 roku, tor przechodzący przez stację Kosieczyn, miał stanowić fragment projektowanej „kolei granicznej,, który miał prowadzić od stacji Babimost i po minięciu dawnego przystanku KOSIECZYN, obok czerwonego domku, zmierzać w kierunku Dąbrówki – Międzyrzecza. Więcej o planowanym połączeniu na stronie 4.8. Obwodnica Neu Bentschen.
Dzięki świeżo utworzonemu połączeniu Świebodzin miał połączenie z Międzyrzeczem, który pełnił wtenczas rolę miasta powiatowego, oszczędzono Niemcom dodatkowych komplikacji, związanych z dotarciem do Międzyrzecza i Gorzowa Wlkp.. Ponieważ z kierunku Polski, wjazd do Międzyrzecza stał się już nie potrzebny, stary odcinek toru od strony Zbąszynia zdemontowano już w 1920 roku. Tymczasowy przystanek nosił nazwę położonego odleglejszego terytorialnie Kosieczyna, a nie położonej w bezpośrednim sąsiedztwie, wioski Dąbrówka, ponieważ grunt pod budowę Zbąszynka, po wielkich negocjacjach z koleją Niemiec, został udostępniony przez Kosieczyn i Chlastawę. Tymczasowy przystanek osobowy funkcjonował 7 lat, tj. od 1923 do 30.04.1930 roku, to jest do dnia rozpoczynającego prace przy połączeniu kierunku międzyrzeckiego z dworcem osobowym nowo oddanym odcinkiem toru o długości 3.2 kilometra, tworząc kompletnym oddaną w dniu 14.08.1930 roku, pasażerską część dworca. Wyżej wspomniany przystanek Kosieczyn był położony 8,3 kilometra od Szczańca w kierunku wschodnim, przylegając od strony zachodniej do szosy, która z początku jeszcze jako droga (asfalt położono dopiero w latach dwudziestych) łączyła wioski Kosieczyn i Dąbrówkę, natomiast dzisiaj łączy ona jedynie Dąbrówkę ze Zbąszynkiem. Torowisko opisywanej stacyjki rozciągało się na długości jednego kilometra.
Ostatni pociąg po tymczasowo powstałym łuku przejechał 30.08.1930 roku. Tuż koło wspominanego budynku, w roku 1923 położono tory boczne, oraz utworzono bazę rozładunkową niezbędną przy budowie świeżo powstającego dworca i osiedla granicznego, jakim był, Zbąszynek. Tuż obok wyżej wspomnianego budynku ceglastego, po wschodniej stronie, prostopadle do torów przechodzi droga bita, która dawniej łączyła bezpośrednio Chlastawę z Dąbrówką, natomiast po oddaniu Zbąszynka prowadzi tylko z Dąbrówki do Zbąszynka, przecinając niepozorne miejsce po dawnym dworcu tymczasowym. Pomiędzy zachodnim pierwotnym połączeniem Dąbrówka-Kosieczyn a wspomnianą wyżej drogą łączącej do 1923 roku Dąbrówkę z Chlastawą powstało niemieckie osiedle Zbąszynek, wraz z torowiskiem ważnego dworca granicznego. Tory kolejowe ostatecznie podzieliły obie drogi, kierując tą z Dąbrówki pod wiaduktami, natomiast ta do Chlastawy kończyła się ju w Zbąszynku. W miejscu, gdzie wymieniona droga od strony Zbąszynka dochodziła do pierwotnego traktu kolejowego, tuż przed torowiskiem tymczasowej stacji Kosieczyn, po prawej i lewej stronie znajdowały się żelbetonowe słupki pełniące kiedyś rolę informacyjnych. W latach 1870 – 1930 gdy połączenie trasy Poznań – Berlin z Międzyrzeczem miało miejsce przez Zbąszyń. Linię Zbąszyń – Międzyrzecz o łącznej długości 31,26 kilometra, oddano do użytku – 01.06 .1885. Z chwilą połączenia Zbąszynka z Międzyrzeczem 14.08.1930 roku, nowo wybudowanym odcinkiem toru o długości 3.2 km, połączenie przez stację Kosieczyn stało się niepotrzebne, a przystanek Kosieczyn zamknięto. Łuk łączący główny trakt kolejowy z Międzyrzeczem, planowano jeszcze wykorzystać jako element kolei granicznej, planowanej po 1920 roku, niezbędnej do odrodzenia porozrywanej komunikacji kolejowej po wschodniej stronie Niemiec. Kolej graniczna miała przejąć tory po tymczasowej stacji zlikwidowanej w 1930 roku. Jednak plan nie został zrealizowany a wspomniany fragment torów, pozostawiono bezużytecznym i rozebrano. Gdyby wspomniane planowane połączenie było aktywne, pociągi wjeżdżałyby planowanym torem z Babimostu, dołączonym do kierunku Międzyrzeckiego.
Stary tor ”berliński” został przecięty w poprzek, nowopowstałym odcinkiem łączącym Zbąszynek z Międzyrzeczem, i ostatecznie rozebrany. Towarową część dworca oddano do eksploatacji w pierwszej kolejności, jako ważniejszą część dworca granicznego. Ruch towarowy rozpoczął się tutaj w 1925 roku, co uważa się za datę uruchomienie węzła kolejowego w Zbąszynku. Drugi etap oddania dworca, był ściśle związany z częścią osobową miał miejsce w dniu 01.08.1930 roku. Towarowa część dworca powstała jako pierwsza, z uwagi na wielką rolę w przewozie towarów niezbędnych dla funkcjonowania gospodarki Niemiec. Różnice czasu oddania dworca towarowego i osobowego, potwierdzają zewnętrzne elewacje budynków (nastawni), które w obrębie dworca towarowego wykonane są z cegły klinkierowej w odróżnieniu od ścian obiektów usytuowanych na terenie części osobowej, gdzie widnieją już jako otynkowane. Pierwsze urządzenia „Z.R.K.” – zabezpieczenia ruchu kolejowego na początku były mechaniczne. Po 1930 roku niektóre nastawnie zostały wyposażone w urządzenia elektromechaniczne, co zmusiło ówczesną kolej, do powiększenia obiektów – nastawni, żeby odpowiedniego ulokowania nowości techniki. Przebudowano nastawnię na dworcu osobowym ZK-1, przesuwając jej wschodnią ścianę w celu uzyskania większego miejsca na nowoczesne urządzenia. Dworzec towarowy obsługiwany jest przez następujące nastawnie: ZK-2, – zamkniętą w roku 2004, ZK–11, Ngn, która była nieczynną po wdrożeniu przez Niemców do użytku nowej górki rozrządowej w latach 1930 – 1935., ZK-12 – nieczynna – do dziś widnieje na niej przebijający niemiecki napis ” Neu Bentschen, ZK-13 – leżąca w centrum dworca rozrządowego, obsługująca górkę rozrządową, ZK-14 – nieczynna na dworcu towarowym, ZK-15, ZKB – dysponująca towarowa, która jak na ówczesne czasy wyposażona była w wysoko uszeregowane wyposażenie techniczne. Osobowa część dworca jest obsługiwana przez następujące nastawnie: ZK-1 wykonawczą, ZKA – dysponującą osobową. Postępująca od niedawna stopniowa likwidacja nastawni ma związek z posuwającą się do przodu agonią kolei oraz stopniowym ograniczaniem zakresu czynności dworca. w 1923 roku oddano do użytku nowoczesną nastawnię centralizującą obsługę całego dworca z jednego miejsca, przystąpiono ostatecznie do stopniowej likwidacji starych posterunków ruchu. Od strony Zbąszynia wjazd na teren dworca osobowego odbywa się za pośrednictwem posterunku odgałęźnego (nastawni) „CHLASTAWA” , której elewacja zewnętrzna podobnie jak innych pozostałych tego typu obiektów występujących w obrębie dworca osobowego jest otynkowana, co potwierdza, że wykonano ją jednocześnie z pozostałymi obiektami powstałymi w drugim etapie budowy dworca. Podobnie z kierunku ze Świebodzina taką samą rolę odgrywa posterunek “DĄBRÓWKA”. Oddzielnym tematem jest nieczynna od lat trzydziestych nastawnia położona w końcu północno-wschodniej części dworca towarowego. Zamknięto ją w latach 1930 – 1935, to jest w chwili oddania do użytku nowej górki rozrządowej, z której staczano wagony na nowo wybudowane grupy torów. Jeszcze dzisiaj na jej bocznej elewacji bez trudu możemy dostrzec duży, wyraźny, skrót literowy “Ngn” (Neu Bentschen guter nord), co w przetłumaczeniu z niemieckiego oznacza “Zbąszynek północny towarowy”. W obrębie jej działania odbywał się tak zwany rozrząd płaski, który charakteryzuje się tym, że formowanie pociągów towarowych odbywa się bez uczestnictwa górki rozrządowej. Miało to miejsce jeszcze przed oddaniem eksploatowanej do dzisiaj górki rozrządowej. Podczas wzmożonych przewozów towarowych, przez krótki czas zarówno tutaj jak i w obrębie działania nowej górki rozrządowej, nasilony ruch towarowy odbywał się jednocześnie. Około jednego kilometra w kierunku północno – wschodnim jeszcze do niedawna można było dostrzec zachowany dwuramienny sygnał na wysokim słupie charakterystyczny dla miejsc, gdzie odbywa się rozrząd wagonów, co potwierdza, że powyższe przypuszczenia są zgodne z ówczesnym stanem rzeczywistym. Wyżej wspomniany znak był tutaj starej generacji. Na terenie obecnej górki rozrządowej sygnał spełniający wspomnianą rolę jest już “nowoczesny„, tj. świetlny.