Skip to content
  1. Home
  2. /
  3. 3.0. Kolej w Zbąszynku
  4. /
  5. 3.4. Etapy budowy

3.4. Etapy budowy

 Rozwiązanie połączeń kolejowych Poznań - Guben / Frankfurt/O. Przed i po wybudowaniu Zbąszynka. Mapka po lewej ukazuje pierwotne funkcjonowanie połączeń, w latach 1870 - 1930, bezpośrednie przed powstaniem Zbąszynka. Po prawej stronie sytuacja od 1930 roku, Zbąszynek już gotowy.

Rozwiązanie połączeń kolejowych Poznań - Guben / Frankfurt/O. Przed i po wybudowaniu Zbąszynka. Mapka po lewej ukazuje pierwotne funkcjonowanie połączeń, w latach 1870 - 1930, bezpośrednie przed powstaniem Zbąszynka. Po prawej stronie sytuacja od 1930 roku, Zbąszynek już gotowy.

 Sytuacja w okolicy, gdzie teraz jest Zbąszynek, w latach 1870 – 1945 zmieniała się kilka razy. Podstawowe etapy dotyczą trzech wariantów. Pierwotne tory powstały w dniu 26 czerwca 1870 roku, z Poznania do Guben i Frankfurtu. Po piętnastu latach dobudowano tor do Międzyrzecza od stacji Zbąszyń (01.06.1885), który biegł jako trzeci po północnej stronie głównej magistrali, po dwóch kilometrach kierował się na północ, docierając do stacji Dąbrówka i dalej do Międzyrzecza. Pierwotne połączenie Zbąszyń – Międzyrzecz, istniało do 1920 roku, po zmianie granicy państwa. W wyniku zmian terytorialnych, połączenie od strony Zbąszynia zostało zerwane i zapomniane, a w miejsce jego w 1920 roku, utworzono odcinek toru w kształcie łuku, umożliwiając tym komunikację z Międzyrzeczem po stronie niemieckiej. Dalsze zmiany zaszły w 1923 roku, gdy rozpoczęto budować Zbąszynek, gdzie docierali pierwsi osadnicy, którzy musieli mieć dojazd do miasta powiatowego, jakim był Międzyrzecz. Następna zmiana miała miejsce w 1930 roku, gdy Zbąszynek był na ukończeniu, a tymczasowe skomunikowanie z Międzyrzeczem, odbywało się jeszcze poprzez stację – przystanek Kosieczyn, który służył podróżnym przez siedem lat (1923 – 1930). W dniu 14.08.1930 roku uruchomiono w Zbąszynku dworzec osobowy i  przekierowano pociągi z torów bocznych na wspólne perony nowopowstałego dworca. Ostatni pociąg tymczasowym łukowym połączeniem, poprzez stację Kosieczyn, miał miejsce 30.06.1930 roku, czyli przez półtora miesiąca, komunikacja z Międzyrzeczem była zawieszona. Zlikwidowano też stare tory łączące stacje Zbąszyń – Szczaniec (Świebodzin), oraz Zbąszyń – Babimost (Czerwieńsk). Ostateczny już układ torów, który był końcowym i docelowym, powstał z chwilą otwarcia dworca osobowego w dniu 14.08.1930, tworząc ostateczny układ połączeń. Poniższe mapki, powinny pomóc w przybliżeniu minionych zmian na tym terenie.

Galeria - Etapy budowy 01. Przekształcenia połączeń w okolicy przyszłego Zbąszynka. Widać wersję pierwotną, etap przejściowy i docelowy.

Galeria - Etapy budowy 02. Tor ze Zbąszynia do Międzyrzecza, uruchomiony w dniu 01.06.1885, jako drugi równoległy do kolei głównej oddanej 26.06.1870.

 Zanim powstały pierwsze wzmianki o Zbąszynku i konieczności rozbudowania w tym miejscu kolei, co miało miejsce od 1920 roku, komunikacja kolejowa w tym terenie przechodziła trzy podstawowe etapy. Umowny pierwszy okres eksploatacji, w chwili wybudowania kolei głównej Poznań – Zbąszyń i dalej w kierunku Guben oraz Frankfurtu/O, ewolucja związana z rolą ujętych w terenie pomiędzy Szczańcem a Zbąszyniem, mimo że nie pozorna, pozwala dostrzec zmiany. Pierwotna kolej zakładała wyłącznie połączenie podstawowe, to jest ze Zbąszynia (Poznania) ze Szczańcem (Frankfurtem/O). Pierwsze rozwiązanie gwarantowało połączenie szlakiem jednotorowym, co trwało do 1898 roku na linii „północnej” w kierunku Frankfurtu, oraz „południowej” w kierunku Guben w 1899 roku. W okresie, gdy linia byłą tylko jednotorowa, pomiędzy Zbąszyniem a Szczańcem, dokładnie w połowie drogi, znajdowała się mijanka, pozwalająca wyminąć się dwóm z przeciwka jadącym pociągom, pozwalając na zwiększenie częstotliwości przejeżdżających pociągów Zbąszyń – Szczaniec. Dodatkowy tor, mijanki, był położony po północnej stronie linii. W 1885 roku pojawił się tor ze Zbąszynia do Międzyrzecza, który w opisywanym przedziale czasu, pozornie był niezależnym, przebiegając wzdłuż kolej główniej, po północnej jej stronie, na długości około dwóch kilometrów. Dalej przed późniejszą nastawnią „Chlastawa”, odgałęział się na północ, gwarantując swoją pierwotną postać do 1920 roku. Wspominana mijanka istniała do 1898 roku, to jest prawie przez trzydzieści lat. Po ułożeniu drugiego toru mijanka okazała się zbędną, a komunikacja Zbąszyń – Szczaniec odbywała się już dwoma torami omawianego traktu kolejowego. Sytuacja „dwutorowa”, miała miejsce w bezpośredniej roli połączenia, do chwili powstania granicy państwa w 1920 roku. Dalsze losy połączeń w tych okolicach, są przedstawione i opisane w powyższej części zagadnień, gdy rozpoczęły się przymiarki do tymczasowego połączenia z Międzyrzeczem i budowy Zbąszynka. Najbardziej „ruchomym” połączeniem, była kolej do Międzyrzecza.

Galeria - Etapy budowy 03. Uwzględnienie mijanki i położenia drugiego toru.

Zbąszynek, kolej i ja

Czyli podróż w sentymentalne klimaty

Miłosz Telesiński – Zbąszynek – 2021

Znajdziesz mnie tutaj