Skip to content
  1. Home
  2. /
  3. 3.0. Kolej w Zbąszynku
  4. /
  5. 3.5. Stacja NEU BENTSCHEN

3.5. Stacja NEU BENTSCHEN

Widok dworca z 1931 roku.

 Jak już wspomniano, po oddzieleniu przeważającej części Prowincji Posen na rzecz Polski, po niemieckiej stronie granicy państwa, koniecznym stało się urządzenie stacji celnej i granicznej. Ponieważ rozbudowa stacji Szczaniec (Stentsch) do roli stacji węzłowej wydawała się niecelowa, zaplanowano i zrealizowano budowę stacji Neu Bentschen, powiat Meseritz, łącznie z doprowadzeniem trzech problemowych linii. Pozwolenie na budowę i eksploatację nowego układu zostało wydane zarządzeniem Ministra Ruchu Rzeszy z 27.03.1923 r. Do odbywającego się etapami uruchomienia tego węzła, z przynależnymi liniami, odprawa celna obywała się w Szczańcu, Babimoście i Dąbrówce Wlkp., a po polskiej stronie w Zbąszynku. Odprawa celna w Dąbrówce Wlkp. odbywała się do momentu połączenia linii z Międzyrzecza z linią główną [300] ciasnym łukiem w kierunku Świebodzina, na płn.-wschód od Dąbrówki Wlkp.. Jak pokazuje rozkład jazdy środkowej Marchii Wschodniej (Ostmark) z zimy 1929/1930, pociągi z kierunku Międzyrzecza jeździły do Świebodzina i na odwrót. Zatrzymywały się one również na przystanku osobowym. Kosieczyn, urządzonym przy posterunku odgałęźnym (km 93,8). Przystanek ten oddano do użytku 01.03. 1923 r. (dla ruchu osobowego, bagażowego i przesyłek ekspresowych). Na linii Babimost – Zbąszyń, przede wszystkim dla gminy Kosieczyn, majątku Kosieczyn i pałacu Neudorf (Nowa Wieś), urządzono ładownię Neudorf.
Linia główna Frankfurt (O) – Poznań została przyłączona za pomocą nowej linii o długości 11,36 km. Przebiegała ona w kierunku płd.-wschodnim od 88,24 km (p. o. Obra), na wschód
od granicy powiatu (leniwa Obra), na południe od Bolewin, a na zachód od wsi Kosieczyn – w kierunku północno wschodnim, do 99.60km starej linii, w którą włączała się około 300 metrów przed nową granicą państwa. Stacja Neu Bentschen powstawała jako stacja pierwszej klasy.  
Linia Gubin – Zbąszyń została doprowadzona do stacji Neu Bentschen za pomocą jednorodnej, nowo zbudowanej linii o długości 7,16 km, w kształcie zgrabnej litery ,,S”. Zaczyna się ona mniej więcej na wysokości Podmokli wielkich (88,83 km p. o. Podmokle).
24.11.1925 r. Uruchomiono obydwa nowe odcinki i stacje Neu Bentschen, początkowo tylko dla ruchu towarowego, przewozu zwierząt. Nowa linia ze Szczańca była początkowo również jednotorowa.
Gazeta co dzienna ,,Schwiebuser Stadt- und Landbute” (“Ziemski i miejski goniec Świebodziński”), w wydaniu z wtorku 29.VI.1926r. Drukuje następującą notatkę: “Obsunięcie nasypu koło Neu Bentschen. Po odjeździe pociągu z Babimostu do Nowego Zbąszynia, w piątek po południu, o 02’30, gdy znajdował się około 250 m przed szosą Kosie czyn – Kramsko na nasypie ośmiometrowej wysokości, nagle w odległości około 50 m przed jednym pociągiem obsunęły się masy ziemi. Maszynista natychmiast zahamował, jednak nie udało się zatrzymać pociągu przed niebezpiecznym miejscem. Przejechał on przez to miejsce bez wypadku. Tylko ostatni wagon zakołysał się mocno, jadąc po luźnym torze.”)
Po przygotowaniu stacji osobowej, łącznicy z Międzyrzeczem o długości 3,20 km oraz położeniu drugiego toru od p. o. Obra, nastąpiło otwarcie stacji w dniu 14.08.1930 r. również dla ruchu osobowego. Na temat tego otwarcia pisze ,,Schwiebuser Stadt – und Landbute” z 03.08.1930: ,,Z uwagi na zła sytuację gospodarczą niemieckiego społeczeństwa i w szczególności DRG, Kolej Rzeszy postanowiła zrezygnować z uroczystości odnośnie otwarcia nowej stacji granicznej i celnej Neu Bentschen. Uruchomienie stacji nastąpi w dniu 14.08.1930 r. Bez żadnych uroczystości”
Fragment linii od kilometra 88.2 do granicy państwa z tymczasową łącznicą (od posterunku „Obra”), w którym odgałęział się pierwotny już nieczynny tor od p.o. Kosieczyn do Dąbrówki, zostały wyłączone z eksploatacji, a p. o. Kosieczyn zamknięty. Z uwagi na zakwalifikowanie jako kolej boczna (Nebehnbahu), nie ułożono drugiego toru na odcinku p. o. Podmokłe – Neu Bentschen. Niepotrzebne więcej odcinki linii, p. o. Kosieczyn oraz ładownia Neudorf zostały zlikwidowane i rozebrane ,,Schwiebuser Stadt- und Landbute” pisze w wydaniu z 19.IV.1932r.: ,,Kolej Rzeszy zarządziła teraz rozbiórkę linii przeciętej przez nową granicę i używanej tylko jako ładownia dla pałacu Neudorf. Linia ta może być ostatnim ślepym torem, zlikwidowanym przy polskiej granicy.

Zakończenie:
Przez krótki okres w 1945r. w lokomotywowni Neu Bentschen, przed zajęciem jej przez Armię Czerwoną, zbierano lokomotywy, które łączono w ,,pociągi lokomotywowe” i ewakuowano na zachód. Wśród nich znajdowały się następujące lokomotywy z Neu Bentschen:

  • 52 4926,  w dniu 26.01.1945 z pociągiem lok. 5
  • 52 2737,  w dniu 26..01.1945 z pociągiem lok. 6
  • 52 6777,
  • 38 2050,
  • 38 2129,  w dniu  27.01.1945 z pociągiem lok. 7

Zbąszynek, kolej i ja

Czyli podróż w sentymentalne klimaty

Miłosz Telesiński – Zbąszynek – 2021

Znajdziesz mnie tutaj